Prace nad ustawą o sygnalistach wznowione
12.01.2024

Ustawa ma obejmować ochroną osoby dokonujące zgłoszenia lub ujawnienia informacji lub uzasadnionych podejrzeń naruszenia prawa w kontekście związanym z pracą, bez względu na formę zatrudnienia lub pełnienia służby. Gwarancje i środki prawne przewidziane w ustawie mają być dostępne również dla osób innych niż tylko świadczące pracę na podstawie umowy o pracę, takich jak wykonawcy, podwykonawcy, dostawcy, akcjonariusze, wspólnicy oraz członkowie organów osoby prawnej.
Ochrona obejmie także osoby dokonujące zgłoszeń przed rozpoczęciem stosunku pracy lub innego prawnego stosunku związanego z pracą, oraz po jego zakończeniu. Projektowana ustawa wykluczy możliwość represji lub zarzutów wobec zgłaszających naruszenia zgodnie z określonymi w ustawie zasadami.
Zgłaszanie naruszeń prawa będzie możliwe poprzez wewnętrzne kanały zgłoszeń utworzone przez podmioty prywatne i publiczne, zewnętrzne kanały zgłoszeń do organów państwa oraz ujawnienie publiczne. Procedury dotyczące zgłoszeń naruszeń prawa do organów państwa, zwane „zewnętrznymi” kanałami, zostaną uregulowane w ustawie, wraz z obowiązkiem weryfikacji zgłoszeń i podjęcia działań następczych.
Instytucją wspierającą sygnalistów będzie Rzecznik Praw Obywatelskich, pełniący w tym wypadku dwie role: udzielanie informacji i wsparcia dla zgłaszającym, oraz przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych i ich wstępna weryfikacja przed skierowaniem do właściwej instytucji do merytorycznego zbadania. Instytucja ta będzie również zobowiązana do informowania zgłaszającego o podjętych działaniach oraz przekazywania Rzecznikowi Praw Obywatelskich kompleksowych informacji dotyczących działań podjętych w związku ze zgłoszeniem.
Ustawa ureguluje zasady przyjmowania zgłoszeń i przekazywania informacji zwrotnych co do działań następczych. Jednakże, procedury rozpatrywania zgłoszeń, w tym badanie informacji o zarzucanym naruszeniu, oraz zakres i rodzaj podejmowanych działań, nie będą przedmiotem regulacji ustawy. Zgłoszenia będą obejmować działania i zaniechania naruszające prawo w obszarach wskazanych w ustawie.